İşletmecilere etiketlenmenin zorunluluğu anlatıldı

Dün 13.30-15.00 saatleri arası  Çerkezköy Ticaret ve Sanayi Odası Konferans Salonu’nda düzenlenen toplantıya Tarım Orman Bakanlığı Tekirdağ İl Tarım Müdürlüğü Gıda ve Yem Şube Müdürü Kamil Yaman,Veteriner hekim Eda Gökteğe, Gıda Mühendisi Halide Çetin Öz, Veteriner hekim Serhat Erdoğan, Çerkezköy İlçe Tarım Müdürü İsa Altay, Kapaklı ve Saray ilçeleri İlçe Tarım Müdürleri de katıldı.

ETİKET GIDANIN KİMLİĞİDİR

ÇTSO’da düzenlenen bilgilendirme Seminerinde ilk bilgilendirmeyi Tekirdağ İl Tarım Müdürlüğü Veteriner Hekimi Eda Göktepe yaptı. Göktepe,  Türk Gıda Kodeksi Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği" hakkında bilgiler verdi. Göktepe “ Türk Gıda Kodeksi Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'nin  1.1.2020 yılında yürürlüğe girecek. Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği 26 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe girmiş, bağlı kılavuzda hemen akabinde 17 Temmuz 2017'de yayımlanmıştır. Konumuz etiketleme, ben ilk olarak etiketi tanımlamak istiyorum. Etiket aslında gıdanın kimliğidir. Bizim kimliklerimizden farklı olarak aslında ölüm tarihi belirlenir. Pekiyi hedef kitlemiz ne? Hedef kitlemiz, tüketicilerdir. Amaçta tüketicilerin   üst düzeyde korunmasını sağlamak. Etiketler ile ilgili sıkıntılarımız d,; çok fazla teknik terim içermesi, çok küçük yazılması, yazılanların anlaşılamaması ve benzeri” dedi.

ETİKET SORUMLULUKTUR

Eda Göktepe, etiketteki sorumluluklardan da söz ederek, “Etiket satılan ürünün sorumluluğunu taşır.Etikette sorumluluk, gıdayı kendi adı veya ticari unvanı adı altında piyasaya arz eden gıda işletmecisine aittir. Bilgilendirmeden gıda işletmecisinin kendisi sorumludur. Eğer ürün ithal edilen bir ürün ise ithalatçı sorumludur” ifadelerini kullandı.

ÜRÜNÜN ÜZERİNDEKİ ETİKET AYNI GÖRÜŞ ALANINDA OLMASI GEREKİYOR

Eda Göktepe“Gıdanın adı, bileşen listesi, alerjen bildirimleri, belirli bileşenlerin veya bileşen gruplarının zaman zaman miktarlarının belirlenmesi gerekir. Bunlar mevzuatı saklı kalmak koşuluyla diye zaten yönetmelikte belirtiliyor. Gıdanın net miktarı, Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) yada Son Tüketim Tarihi  (STT), özel muhafaza koşulları, gıda işletmecisinin adı, ticari unvanı, adresi, kayıt numarası veya tanımlama işareti, menşe ülke, gerekiyorsa kullanım talimatı, alkol bileşenleri içerenlerde alkol derecesi ve beslenme bildirimi etiket üzerinde bulunması gereken zorunlu bilgilerdir. Bunların etiket üzerinde aynı görüş alanında olması gerekiyor. Aynı görüş alanı dediğimiz şey, paketi elimize aldığımızda tek bir bakış açısından baktığınızda gördüğünüz alan görüş alanını göstermektedir. Bu üç bilgide yani gıdanın adı, net miktarı, varsa alkol derecesi aynı görüş alanı içerisinde belirtilmelidir” diye bilgi verdi.

 ÜRÜN AMBAŞAJLARINDA SON KULLANMA TARİHLERİ BELİRTİLMELİ

Etiketteki en büyük sıkıntının son tüketim tarihlerinin silinebilir olmasının olduğunu da ve son kullanma tarihinin  ve parti nolarının okunabilir olması gerektiğini de belirten Göktepe, “Özellikle yoğurt kaplarında kapakların ayrılması ve STT'nin, üretim tarihinin ve parti numarasının bu kapaklarda yazılması. Bununla ilgili değiştiriliyor diye bir çok şikayetler geliyor. Özellikle bu kapakların ambalajı tamamen sabit olması, çıkartılamaması yada STT'nin başka bir yüzde belirtilmesi gerekiyor. Peki son tüketim tarihi nedir? Son Tüketim Tarihi, mikrobiyolojik açıdan kolay bozulabilen ve bu yüzden kısa bir süre sonra insan sağlığı açısından tehlike teşkil etmesi muhtemel olan gıdalarda bulunur. Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi ise uygun şekilde muhafaza edildiğinde gıdanın kendine has özelliklerini koruduğu süreyi gösteren tarihtir ve bu süre içerisinde de tüketilmelidir” dedi.

 STT VE TETT İLE ŞİKAYETLER GELİYOR

Eda Göktepe, STT yada TETT ile ilgili en önemli noktanın, bu ibarelerin açık bir şekilde etiket üzerinde bildirilmesi olduğunu ifade ederek “Etikette ön yada arka yüzde mutlaka açık bir şekilde belirtilmesi gerekiyor. Etiket üzerinde açıklama yazıldığında atıfta bulunulabilir, mesela 'Son Tüketim Tarihi paketin altında yer almaktadır' gibi bir ibare yer alabilir”dedi ve  Otomatik Satış Makineleri ile bilgi de şu bilgiyi veren Göktepe, “Bunlarla ilgili bir takım şikayetler alıyoruz. Özellikle CİMER'den ve Alo Gıda'dan şikayetler geliyor. 'Burada sorumlu kimdir? diye bir soruyla karşılaşıyoruz. Sorumlu özellikle içecek dolapları için konuşuyorum, bu dolapların dolumunu yapan kişi tesisin işletmecisiyse sorumlu odur. Eğer makinenin getirildiği firmaysa firma sorumludur” dedi.

MESAFELİ SATIŞ NEDİR

 Eda Göktepe ,Mesafeli satıştan dan da söz ederek, “Mesafeli satış  bildiğiniz gibi,televizyon, bilgisayar, telefon aracılığı ile yada e-ticaret aracılığı ile aldığımız ürünler. Bunlarda sorumluluk ürünü üretip pazarlayan kişidedir ya da aracı tarafından sağlanıyorsa, bir aracıdan satın alıyorsanız eğer aracı firma etiket bilgilerini size iletmek zorundadır”dedi.

ÇARPICI BİR TAKIM RAKAMLAR VAR

 Göktepe'nin ardından Tekirdağ İl Tarım Müdürlüğü Gıda Mühendisi Halide Çetin Öz’de yaptığı konuşmada, 'Gıda İşletmelerinde Genel Hijyen Gereksinimleri' konusunda bilgiler verdi. Öz, “Çarpıcı bir takım rakamlar var. Her yıl dünya genelinde 351 bin ortalama gıda zehirlenmesi kaynaklı ölümler görülüyor. Bunlardan 52 bin tanesi bizim başımızın derdi olan tavuk kaynaklı salmonella zehirlenmesi. Türkiye'de sadece gıda zehirlenmesi odaklı ölümün görüldüğü teşhisi yok." dedi. Halide Çetin  Öz, şöyle devam etti,  “Güvenilir Gıda  ve Güvenilir Olmayan Gıda var. Güvenilir Gıda, tüm aşamalarında hijyen kurallarına riayet edilen ama aynı zamanda izlenebilirliği de sağlanan gıdadır. Güvenilir Olmayan Gıda ise, hijyen kurallarına uymayan, izlenebilirliği sağlanamayan gıdadır.Özellikle bu konuda tüketicilerin dikkat etmesi gerektiği gibi bu ürünleri satanlar öncelikle kurallara uygun şekilde davranarak satış yapmalı. Ayrıca Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay İşlemlerine Dair Yönetmeliğe uygun olarak işletme onay numarası alan gıda işletmecilerinin kayıt işlemleri kapsamında ürün üretmeleri halinde, kayıt numarası alınmadan işletme onay numarası kullanılacaksa, etiket üzerinde tanımlama işareti uygulanmaz.”dedi.

Haber/Seyit SÜREN