Gözden kaçırmayın

Ambardere’de öğrencilerin ulaşım sorununa Büyükşehir el attıAmbardere’de öğrencilerin ulaşım sorununa Büyükşehir el attı


Son yıllarda, ekonomik daralmayla birlikte senetle alışveriş yapan bazı mağazaların müşterilerinden e-devlet şifresi ve TC kimlik numarası talep ettiği yönündeki şikayetler artış göstermeye başladı.

Müşterilerin, istedikleri ürünleri almak için bu bilgileri paylaşmak zorunda kalmaları, kişisel verilerin güvenliği konusunda ciddi endişelere yol açıyor.

Özellikle kredi notu düşük vatandaşları ürün satma noktasında hedef alan bu tür işlemlerde hassas bilgilerin paylaşılması, vatandaşları dolandırıcılık ve kimlik hırsızlığı gibi risklerle karşı karşıya bırakıyor.

Uzmanlar vatandaşları dikkatli olmaları konusunda uyarıyor.
Senetli alışveriş yapan bazı mağazalar özellikle son günlerde, senetle alışveriş için müşterilerinden e-devlet şifresi ve TC kimlik numarası istediğiyle ilgili şikayetler artarak devam ediyor.

İstediği ürünü almak için e-devlet şifrelerini ve kimlik numaralarını paylaşan müşterilerin verilerinin güvenliği konusundaki endişeleri ise gün geçtikçe büyüyor.

Tüketiciler, kişisel bilgilerinin mağazalar tarafından talep edilmesinin yasal olup olmadığını sorgularken, bu bilgilerin kötü niyetli kişilerin eline geçebileceği ve kötüye kullanılabileceği endişesini taşıyor.

E-devlet şifresi ve TC kimlik numarası gibi hassas bilgilerin paylaşılması, tüketicileri dolandırıcılık ve kimlik hırsızlığı gibi risklerle karşı karşıya bırakıyor.

KVKK'YA GÖRE VERİLMESİ YASAL DEĞİL
Senetle alışveriş sırasında, e-devlet şifresi ve kimlik numarası istenilmesinin hukuka aykırı olduğu belirtilirken, bu yolla veri toplayan kişilerin ve iş yerlerinin idari ve cezai yaptırımla karşı karşıya kalabileceklerinin altı çiziliyor.

Bilindiği üzere kişilerin adı soyadı, e-devlet şifresi, TC kimlik numaraları kişisel veri niteliğindedir.

Kişisel verilerin hangi şartlarda işlenebileceği ise 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nda ifade edilmiştir.

6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu'nun "Kişisel Verilerin İşlenme Şartları" başlıklı 5'inci maddesinin ilgili maddelerinde kişilerin özel bilgilerinin nasıl alınacağı açıkça belirtilmiştir.

AÇIK RIZAYLA OLSA DA YASAK
Senetli alışverişler için alınan e-devlet şifresi ve kimlik numarası verisi kanunun aradığı veri işleme şartlarının hiçbirini sağlamamakta olduğu, bu yolla veri toplamanın da hukuka aykırı olduğu belirtiliyor.

Veri sahipleri her ne kadar bilgilerini kendileri söyleyerek açık rıza veriyormuş gibi görünse de, kişinin bilgilerini iletmesi açık rızanın gerekli unsurlarını taşımadığının altı çiziliyor.

İŞ YERLERİ BU BİLGİLERİ NEDEN İSTİYOR?
Bunun yanı sıra, senetle alışveriş yapan iş yerleri e-devlet şifresi ve T.C. numaralarını isteme nedenin ise şu sözlerle açıklıyor; "Kredilendirmeye esas olarak senetle yapılan alışveriş için ilgili kişilerin mali gücünü doğrulama amacıyla bilgiler işlenmektedir."

Fakat genel nitelikte ve muğlak ifadelerin yer verildiği bu tür isteklerin kanunda hiçbir yeri bulunmamaktadır.

AYNI ÜRÜNÜ İKİ KATINA SATIYORLAR
İşin bir diğer sorunlu tarafı ise taksitli satışlarda ürünlerin iki katına varan oranlara çıkması.

Ayrıca ürünlerin zamanında gelmemesi de işin cabası.

Vatandaşlara ürün gösteriliyor satış yapılıyor senet imzalatılıyor ürün daha sonra geliyor.

Vatandaşların fiyat konusunda dikkatli olması gerekiyor.

'E-devlet ve kimlik numaranızın yetkisiz kişilerin eline geçmesi daha sonra telafisi mümkün olmayan sorunlara sebep olabilir' diye uzmanlar sürekli uyarılarda bulunuyor.

MAĞDURİYETİMİZ ÜZERİNDEN KAZANÇ SAĞLIYORLAR
Bu tür iş yerlerinin bir diğer uyanıklığı ise bankalardan kredi çıkmayan ve ürün almak zorunda kalan vatandaşları ağına düşürüp ürünü daha pahalıya satması.

Bununla ilgili mağduriyeti ise vatandaşlar şu sözlerle açıklıyor; "Mağazalar aynı markalı ürünü, aynı taksit sayısıyla 10 bin liraya alıp, bize 15 veya 20 bin liraya satıyorlar.

Çünkü bizler gibi, kredi notu düşük olan insanları mecbur olduğu için bunların ağına düşüyor.

Biz aldığımız aynı markalı ürünün, başka yerlerde veya internet satışlarında daha uygun fiyatlı olduğun görüyoruz fakat elimizden bir şey gelmiyor.

Çünkü bu tür yerlerden almak zorunda kalıyoruz.

Onlar da bu mağduriyetimizi kullanıyorlar."

ŞİFRELERİ KOPYALAYIP KULLANIYORLAR
Vatandaşların sözde ödeme gücünün olup olmadığını anlaşılması için yapılan işlemin hiçbir hukuki boyutu yok.

Maaşının üzerinde haciz olup olmadığının araştırılması için yapılan işlemin hiçbir hukuki boyutu yok.

E-devletin şifresini alan kişiler, iddiaya göre şifreleri burada anında başka yerlere yönlendirerek şifreleri kayıt altına alıyor.

Şifreleri alan kişiler istediği zaman vatandaşın e-devletine girerek işlem yapabiliyor.

Durumdan şüphelenen dikkatli bir vatandaş, gece vakti farklı IP adreslerinden, e-devletine girdiğini tespit ettiğini kaydediyor.

TOPLUM MÜHENDİSLİĞİ YAPIYORLAR
Piyasayı çok iyi takip edip, adeta toplum mühendisliği yapan bu tür iş yerlerinin özellikle kredi notu düşük vatandaşları daha kolay ikna edip ağına düşürebiliyor.

Zaten kredi notu düşüklüğünden kredi kullanamayan gelir düzeyi düşük vatandaşları seçerek, tüm bilgilerini elde edip senetli alışverişi kolayla yaptırıyorlar.

Özellikle bu tür durumdaki vatandaşlar çözüm merkezi olarak bu tür yerleri görüyorlar.

Fakat gelecekte faiz ve ardından gelen aşırı faizle nasıl bir tehlikenin içinde olduklarının ve nasıl bir tehlikeyle karşı karşıya olduklarını ise eve veya iş yerlerine icra geldiğinde anlıyorlar.

60 YAŞ ÜSTÜ VATANDAŞLARI HEDEF ALIYORLAR
Çalıştırdıkları satış elemanların satış üzerinden prim veren bu tür iş yerleri ayrıca 60 yaş üstü vatandaşları da hedef alıyor.

Kredi notu düşük olan vatandaşların yanı sıra ödemede garanti olarak gördükleri yaşlı insanları da mağdur ettikleri gelen bilgiler arasında.

Haber / Şaban KARDEŞ